Суханронӣ дар ҷаласаи Шӯрои миллии рушд

Муҳтарам аъзои Шӯро, хонумҳо ва ҷанобон!

 

Ҳозирини гиромӣ!

 

Дар ҷаласаи имрӯзаи Шӯрои миллии рушд масъалаи ҷараёни татбиқи фосилавии Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030 дар доираи Ҳадафҳои рушди устувор ва муайян намудани афзалиятҳои минбаъдаи рушди кишвар мавриди баррасӣ қарор дода шуд.

 

Ҳоло мехостам андешаҳои худро марбут ба ин масъала баён намоям.

 

Тавре дар оғози ҷаласа зикр гардид, дар давоми ҳашт соли татбиқи Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030 аз ҷониби Ҳукумати мамлакат дар самти тақвияти низоми идоракунии давлатӣ, рушди неруи инсонӣ, таъмини сифати рушди иқтисоди миллӣ ва суботи молиявӣ як қатор ислоҳоти зарурӣ гузаронида шуд.

 

Ҳамчунин, мукаммал гардонидани маъмурикунонии андоз, истифодаи оқилонаи захираҳои табиӣ, рушди инноватсионии бахши воқеии иқтисодиёт ва саноатикунонии бусуръати кишвар аз ҷумлаи иқдомоти давраи зикршуда мебошанд.

 

Ҳамзамон бо ин, дар оғози марҳалаи дуюми татбиқи стратегия, бо дарназардошти тамоюлҳои муосири иқтисоди ҷаҳонӣ, ташаккули «иқтисоди сабз», суръат бахшидани раванди рақамикунонии иқтисодиёт, баланд бардоштани рақобатнокии маҳсулоти ватанӣ, тақвияти имкониятҳои содиротии мамлакат ва беҳтар гардонидани сифати хизматрасониҳои иҷтимоӣ аз ҷумлаи масъалаҳои афзалиятноки сиёсати Ҳукумати мамлакат муайян гардиданд.

 

Дар ин давра, сарфи назар аз таҳаввулоти дар иқтисоди ҷаҳон идомадошта ва таъсири манфии омилҳои берунӣ, бахусус, паҳншавии бемориҳои сироятӣ, шиддат ёфтани бархӯрдҳои геосиёсӣ, муноқишаи байни давлатҳо, таҳриму низоъҳои тиҷоратӣ, инчунин, пайомадҳои тағйирёбии иқлим мо ба ҳадафҳои давраи миёнамуҳлат ноил гардидем.

 

Ин кор ба мо дар натиҷаи татбиқи самараноки ислоҳоти иқтисодӣ, амалӣ намудани стратегияву барномаҳои давлатӣ ва тадбирҳои зиддибуҳронӣ муяссар гардид

 

Дастовардҳои рушди иқтисодиву иҷтимоии кишвар аз ҷониби ҷомеаи ҷаҳонӣ эътироф гардида, ташкилотҳои байналмилалии молиявӣ Тоҷикистонро аз рӯи суръати миёнасолонаи рушди иқтисодӣ ҳамчун кишвари дорои иқтисоди тезрушдёбанда арзёбӣ намуданд.

 

Аммо дастовардҳои то имрӯз ноилшудаамон моро ҳанӯз қонеъ карда наметавонанд ва расидан ба ҳадафҳои гузошташуда дар шароити таҳаввулоти идомадошта захираву неруҳои иловагиро тақозо менамояд.

 

Зеро таъмини минбаъдаи рушди устувори кишвар ва тобовар намудани иқтисоди миллӣ ба таҳдиду хатарҳои ҷаҳони имрӯза, пеш аз ҳама, муттаҳид намудани иқтидору захираҳои мақомоти давлатӣ, бахши хусусӣ, шарикони рушд ва ҷомеаи шаҳрвандиро барои ҷалби бештари сармоя ва идомаи раванди ислоҳот тақозо менамояд.

 

Бо ин мақсад Ҳукумати мамлакат ба татбиқи барномаи нав бо Хазинаи Байналмилалии Асъор зери унвони «Воситаи ҳамоҳангсозии сиёсат» оғоз намуд.

 

Дар баробари ин, мо мусоидати Бонки Умумиҷаҳониро ҷиҳати тасдиқи барномаи ислоҳоти навбатии «Амалиёти сиёсии рушд» хоҳонем.

 

Ҳукумати Тоҷикистон ҷиҳати татбиқи барномаҳои муштараки ислоҳот бо дигар шарикони рушд низ корбарӣ намуда истодааст.

 

Мо ҳавасманди пешниҳоди маблағҳои грантӣ аз ҷониби шарикони рушд барои дастгирии раванди ислоҳот ва буҷети давлат мебошем.

 

Дар ин самт зарур аст, ки ҳамоҳангии фаъолияти вазорату идораҳо бо шарикони рушд ҷиҳати маблағгузории лоиҳаҳо аз рӯи афзалиятҳо ба роҳ монда, механизми мукаммали он ҷорӣ карда шавад.

 

Ҳукумати мамлакат вазифадор карда мешавад, ки ҷиҳати ҳалли ин масъала бо шарикони рушд корбарӣ намояд.

 

Ҳозирини гиромӣ!

 

Тоҷикистон ҳоло дар марҳалаи дуюми татбиқи стратегия қарор дорад.

 

Арзёбии пешакии раванди татбиқи Барномаи миёнамуҳлати рушд барои солҳои 2021 – 2025 бо мақсади пайгирӣ ва муайян кардани сатҳи ноилшавӣ ба ҳадафу вазифаҳои гузошташуда, ошкор намудани камбудиҳо ва омӯхтани сабақҳо ҷиҳати ба эътибор гирифтани онҳо дар марҳалаи минбаъдаи рушд муҳим мебошад.

 

Тавре аз таҳлилҳо бармеояд, бо вуҷуди таъсири манфии омилҳои берунӣ ва тағйирёбии иқлим, дар кишвар дар самти беҳтар гардидани амнияти озуқаворӣ ва ғанӣ гардонидани бозори дохилӣ бо маҳсулоти кишоварзӣ пешравиҳои назаррас ба даст омадаанд.

 

Дар давраи татбиқи стратегия, бо вуҷуди пандемияи коронавирус, соҳаи кишоварзӣ сарчашмаи асосии рушди иқтисодии кишвар боқӣ монда, суръати рушди миёнасолонаи истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ 6,5 фоизро ташкил дод ва ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ 2 баробар зиёд гардид.

 

Дар баробари тадбирҳои назарраси ислоҳоти соҳавӣ дар кишвар ҳоло ҳам масъалаҳои ҳалталаб дар рушди инфрасохтори обёрӣ, беҳтар намудани таъминоти моддиву техникии соҳаи кишоварзӣ ва низоми устувори озуқаворӣ боқӣ мемонанд.

 

Илова бар ин, ба татбиқи нақшаҳо ва дурнамои рушди мамлакати мо, бахусус, ба соҳаи кишоварзӣ пайомадҳои тағйирёбии иқлим низ таъсири манфӣ расонида истодаанд.

 

Тоҷикистон, ки кишвари кӯҳсор аст, аз офатҳои табиӣ хеле осебпазир мебошад.

 

Соли гузашта, дар маҷмӯъ, зиёда аз панҷсаду панҷоҳ офати табиӣ, аз ҷумла селу обхезӣ ва ярчу тармафароӣ дар кишвар ба қайд гирифта шудааст.

 

Дар натиҷа 51 нафар ба ҳалокат расида, ба иқтисоди миллӣ хисороти зиёди молӣ ва моддӣ (қариб 100 миллион сомонӣ) ворид гардид.

 

Дар фасли баҳори соли 2024 низ боришоти пайдарпай ба хоҷагиҳои хонаводагӣ ва кишоварзӣ хисороти зиёд ба бор оварданд.

 

Тирамоҳу зимистони гузашта, баръакс, хеле камбориш омад.

 

Ин ҳолат боиси коҳиши манбаъҳои ташаккулёбии захираҳои оби минтақа гардид, ки беш аз 60 фоизи онҳо дар қаламрави Тоҷикистон ҷойгиранд.

 

Аз ин лиҳоз, бо эҳтимоли зиёд, соли ҷорӣ низ моро камобиву хушксолӣ дар пеш аст.

 

Дар баробари ин, ҳамасола бо сабабҳои таъсири омилҳои экологию хоҷагидорӣ заминҳои таъиноти кишоварзӣ аз гардиш берун мемонанд.

 

Ҳоло зиёда аз 40 ҳазор гектар замин дар ҳолати ғайриқаноатбахши мелиоративӣ қарор дорад.

 

Чунин ҳолат боиси сарбории иловагӣ ба буҷети давлат мегардад.

 

Ҳамасола бо дастгирии шарикони рушд лоиҳаҳои сармоягузории давлатӣ дар самтҳои мутобиқшавӣ ба тағйирёбии иқлим, пешгирии офатҳои табиӣ, соҳилмустаҳкамкунӣ, обёрӣ ва беҳдошти замин, барқарорсозии чарогоҳҳо ва дигар самтҳо амалӣ мешаванд, аммо ин маблағҳо кофӣ нестанд.

 

Бинобар ин, зарур мешуморам, ки ҷиҳати ноил шудан ба натиҷаҳои устувори пешгирӣ аз пайомадҳои манфии офатҳои табиӣ, ислоҳоти соҳаи обтаъминкунӣ ва беҳдошти замин механизмҳои нави маблағгузорӣ таҳия ва амалӣ карда шаванд.

 

Бо ин мақсад, Ҳукумати мамлакат Барномаи ислоҳоти соҳаи об барои солҳои 2016 – 2025, инчунин, Стратегияи рушди «иқтисоди сабз» барои солҳои 2023 – 2037-ро қабул намудааст, ки барои бартараф намудани масъалаҳои ҷойдошта ва рушди устувори соҳаи кишоварзӣ равона карда шудааст.

 

Ҳукумати кишвар вазифадор аст, ки ислоҳоти соҳаи кишоварзиро тибқи стратегияву барномаҳои қабулгардида идома дода, барои то соли 2037 ба кишвари «сабз» табдил додани Тоҷикистон тамоми тадбирҳоро андешад.

 

Ҳамзамон бо ин, зарур аст, ки дар самти баланд бардоштани ҳосилхезии замин ва ҳосилнокии зироатҳои кишоварзӣ, рақамикунонии соҳа ва истифодаи «зеҳни сунъӣ» тадбирҳои дахлдор андешида, лоиҳаҳои сармоягузории давлатӣ татбиқ карда шаванд.

 

Ҳозирини гиромӣ!

 

Ҷиҳати наздик шудан ба ҳадафи олии рушди дарозмуҳлати кишвар дар давраи татбиқи фосилавии Стратегияи миллии рушд ва амалӣ намудани Рӯзномаи ҷаҳонии рушди устувор барои давраи то соли 2030 низоми боэътимоди ҳифзи иҷтимоӣ таъсис дода шуда, Барномаи кумаки мақсадноки иҷтимоӣ роҳандозӣ гардидааст.

 

Феҳристи ягонаи миллии иттилоотии оилаҳои камбизоат ва шахсони маъюб дар кишвар ташкил ёфта, барои дастгирии табақаҳои аз ҷиҳати иҷтимоӣ осебпазири аҳолӣ дар ҳафт соли охир қариб 22 миллиард сомонӣ ҷудо карда шудааст.

 

Дар ин радиф, тайи солҳои соҳибистиқлолӣ дар ҳудуди кишвар 2827 муассисаи тиббӣ сохта шуда, ҳоло дар соҳа татбиқи 15 стратегияву барномаи миллӣ бомаром идома дорад.

 

Маблағгузории соҳа мунтазам зиёд шуда, вазъи таъмини муассисаҳои тиббии кишвар бо таҷҳизоти ҳозиразамон ва неруи кадрӣ сол ба сол беҳтар гардида истодааст.

 

Танҳо дар соли 2023 барои соҳаи тандурустӣ 3,3 миллиард сомонӣ ҷудо гардида, 132 муассисаи кумаки аввалияи тиббию санитарӣ сохта ба истифода дода шуд.

 

Инчунин, бо мақсади боз ҳам баланд бардоштани сифат ва самаранокии кумаки аввалияи тиббию санитарӣ ва таҳкими иқтидори миллӣ барои вокуниш ба ҳолатҳои фавқулода дар соҳаи тандурустӣ лоиҳаи «Миллати солим», ки маблағи умумии он беш аз 630 миллион сомонӣ мебошад, амалӣ шуда истодааст.

 

Васеъ гардидани дастрасӣ ба хизматрасониҳои тандурустӣ ба фарогирии пурраи аҳолии мақсаднок бо ваксинаҳои ба барномаҳои миллӣ дохилшуда, кам шудани шумораи гирифторони бақайдгирифташудаи бемории сил ба 26 фоиз ва шумораи сироятёфтагони вируси норасоии масунияти одам (ВНМО) ба 19,5 фоиз мусоидат намуд.

 

Дар натиҷа тайи солҳои 2015 – 2022 фавти модарон 70 фоиз ва кӯдакон 36 фоиз коҳиш ёфта, дарозумрии миёнаи аҳолӣ то 76,3 сол боло рафт.

 

Дар ин давра суръати афзоиши солонаи аҳолӣ 2,3 фоизро ташкил намуда, аҳолии Тоҷикистон аз 8,5 миллион ба беш аз 10 миллион нафар расид, яъне нисбат ба соли 2015 қариб 20 фоиз зиёд гардид.

 

Вобаста ба ин, зарурати бунёди муассисаҳои нави иҷтимоӣ, бахусус, иншооти таълимию тиббӣ дар шаҳру ноҳияҳои кишвар ба миён омадаст, ки сарбориро ба буҷети давлатӣ зиёд намуда истодааст.

 

Тибқи Стратегияи миллии рушд баланд бардоштани ҳиссаи табақаи миёнаи аҳолӣ аз 22,4 фоизи соли 2015 то 50 фоиз дар соли 2030 пешбинӣ гардида, Ҳукумати мамлакат дар ҳафт соли минбаъда ҷиҳати то 10 фоиз паст кардани сатҳи камбизоатӣ вазифадор гардидааст.

 

Вобаста ба ин, ба Вазорати рушди иқтисод ва савдо ва Агентии омор супориш дода мешавад, ки:

 

– якҷо бо вазорату идораҳои дахлдор ва дар ҳамкорӣ бо шарикони рушд методологияи муайян намудани сатҳи табақаи миёнаи аҳолиро, бо дарназардошти хусусиятҳои хоси кишвар, таҳия карда, дар нимаи дуюми соли 2024 барои баррасӣ ба Ҳукумати мамлакат пешниҳод намоянд;

 

– то охири соли 2024 якҷо бо вазорату идораҳои соҳавӣ ва дар ҳамкорӣ бо шарикони рушд Платформаи миллии пайгирии Ҳадафҳои рушди устуворро ба тариқи мустақим ба роҳ монанд.

 

Муҳтарам аъзои Шӯрои миллии рушд!

 

Тоҷикистон дар масъалаҳои глобалии об ва иқлим пешсаф буда, ташаббуси 5-уми мо оид ба Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо эълон намудани соли 2025-ум ва 21-уми март ҳамчун рӯзи Байналмилалии ҳифзи пиряхҳо бо қатъномаи Маҷмаи умумии Созмони Милали Муттаҳид қабул гардид.

 

Чунонки зикр намудам, Тоҷикистон манбаи беш аз 60 фоизи захираҳои об дар Осиёи Марказӣ буда, дар кишвар 98 фоизи неруи барқ дар неругоҳҳои барқи обӣ истеҳсол карда мешавад.

 

Илова бар ин, Тоҷикистон дорои захираҳои фаровони гидроэнергетикӣ буда, ҳоло танҳо 5 – 6 фоизи онҳо истифода мегардад.

 

Баҳрабардории васеъ аз ин захираҳо барои рушди соҳаҳои истеҳсолӣ, аз ҷумла саноату кишоварзӣ шароити мусоид фароҳам меоварад.

 

Ин дар навбати худ ба таъсиси ҷойҳои нави корӣ имкон медиҳад, ки омили муҳимми паст кардани сатҳи камбизоатӣ ва коҳиш додани шумораи муҳоҷирони меҳнатӣ мебошад.

 

Ҳоло Тоҷикистон аз рӯи истифодаи «энергияи сабз» дар ҷаҳон мавқеи шашумро ишғол мекунад.

 

Бо бунёд ва пурра ба фаъолият оғоз намудани неругоҳи барқи обии «Роғун» Тоҷикистон аз рӯи истеҳсоли «энергияи сабз» дар ҷаҳон ба зинаи чорум мебарояд.

 

Ҳамкории мо бо шарикони рушд дар бахши гидроэнергетика фаъол буда, он на танҳо барои Тоҷикистон, балки барои минтақаи Осиёи Марказӣ ва Ҷанубӣ низ ҷиҳати идораи самараноки захираҳои об ва ба ин васила таъмин намудани амнияти озуқаворӣ дар минтақа аҳаммияти калон дорад.

 

Вобаста ба ин, мехоҳам миннатдории мардуми Тоҷикистонро ба Бонки Умумиҷаҳонӣ, Бонки Исломии рушд ва дигар созмонҳои байналмилалии молиявӣ барои иқдомҳои амалӣ ҷиҳати дарёфти маблағгузорӣ ва анҷом додани сохтмони неругоҳи барқи обии «Роғун» баён намоям.

 

Татбиқи саривақтии лоиҳаи «Роғун» имкон медиҳад, ки соли 2032 истеҳсоли барқ дар кишвари мо аз ҳисоби манбаъҳои барқароршаванда, яъне «энергияи сабз» 100 фоиз таъмин карда шавад.

 

Ҳамзамон бо ин, истифодаи васеи сарчашмаҳои алтернативии барқароршавандаи неруи барқ, пеш аз ҳама, неруи офтобӣ, бахусус, дар минтақаҳои деҳот ва кӯҳистони кишвар ба дастрасии пурраи аҳолӣ ба неруи барқ, баланд гардидани сатҳи зиндагии мардум, ҳифзи муҳити зист, инчунин, роҳандозии технологияҳои муосири «сабз» ва ташкили истеҳсолоти илмталаб мусоидат менамояд.

 

Ҳукумати кишварро зарур аст, ки ҷиҳати идомаи ислоҳоти соҳа, татбиқи лоиҳаҳои бунёди иқтидорҳои нави истеҳсол ва интиқоли неруи барқи «сабз», таҷдиди иқтидорҳои амалкунанда, ҷорӣ намудани низоми биллингии ҳисоби истеъмоли неруи барқ ва ба ин васила кам кардани талафоти он тадбирҳои муассир андешад.

 

Ҳамчунин, васеъ намудани миқёси насби панелҳои офтобӣ дар иншооти таъиноти иҷтимоиву иқтисодӣ, бахусус, дар деҳот ва роҳандозии технологияҳои офтобӣ дар шабакаҳои гармидиҳӣ низ муҳим мебошад.

 

Вазоратҳои молия, энергетика ва захираҳои об, рушди иқтисод ва савдо, саноат ва технологияҳои нав, Кумитаи давлатии сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатӣ ва дигар вазорату идораҳоро зарур аст, ки дар ҳамкорӣ бо шарикони рушд ҷиҳати ҷалби сармояи хориҷӣ барои татбиқи ҳадафу афзалиятҳои стратегии зикршуда тадбирҳои заруриро роҳандозӣ намоянд.

 

Ҳозирини муҳтарам!

 

Гарчанде ҳаҷми маблағгузорӣ ба сармояи асосӣ аз оғози татбиқи Стратегияи миллии рушд то имрӯз 1,6 баробар зиёд шудааст, вале ин ҳанӯз кофӣ нест.

 

Зеро барои татбиқи стратегияи мазкур 118 миллиард доллар пешбинӣ гардидааст.

 

Барои чорабиниҳои марҳалаи якуми он 125 миллиард сомонӣ зарур буд, ки он ҳамагӣ 72 фоиз маблағгузорӣ шудааст.

 

Вазъи маблағгузории чорабиниҳои марҳалаи дуюми он низ беҳбудиро тақозо менамояд.

 

Тибқи таҳлилҳо эҳтиёҷоти молиявӣ барои татбиқи ҳадафу афзалиятҳои стратегӣ барои давраи солҳои 2021 – 2030 беш аз 90 миллиард доллар муайян шудааст, ки ҳиссаи буҷети давлатӣ ва шарикони рушд дар он 53,7 фоизро (49,7 миллиард доллар) ташкил медиҳад.

 

Ҳиссаи боқимонда ба бахши хусусӣ рост меояд.

 

Чунин ҳолат моро водор менамояд, ки ҳамкориро дар самти ҷалби маблағҳои иловагӣ барои ноил шудан ба ҳадафҳои стратегии кишвар тақвият бахшем.

 

Ҳукумати мамлакат вазифадор аст, ки ҷиҳати дарёфти сарчашмаҳои маблағгузорӣ барои расидан ба ҳадафҳои гузошташуда ва иҷрои чорабиниҳои Стратегияи миллии рушд ҳамкориро бо шарикони рушд густариш дода, ҳамзамон бо ин, ҷиҳати фароҳам овардани фазои мусоиди соҳибкориву сармоягузорӣ ва ҷалби сармояи хусусии дохиливу хориҷӣ тадбирҳои зарурӣ андешад.

 

Ҳарчанд ки дар ҳамкорӣ бо шарикони рушд барнома ва нақшаҳои кории Чаҳорчӯби ҳамкорӣ оид ба рушди устувор барои солҳои 2023 – 2026 бо маблағгузории 368 миллион доллар тасдиқ гардидааст, вобаста ба вазъи ҷаҳони имрӯза кифоя нест.

 

Дар баробари ин, танҳо 36 фоизи сарчашмаҳои маблағгузории барномаи мазкур муайян мебошад.

 

Аз ин лиҳоз, зарур аст, ки дар доираи Шӯрои ҳамоҳангсозии шарикони рушд масъалаи дарёфти сарчашмаҳои иловагии маблағгузории раванди милликунонӣ ва маҳалликунонии Ҳадафҳои рушди устувор дар Тоҷикистон бори дигар баррасӣ карда шавад.

 

Ҳозирини муҳтарам!

 

Дар марҳалаи татбиқи Барномаи миёнамуҳлати рушди кишвар барои солҳои 2021 – 2025 дар ҳошияи Рӯзномаи ҷаҳонии рушди устувор дар заминаи фарогирӣ бо риояи принсипи «Касеро дар канор нагузоштан» афзалиятҳои рушди минбаъдаи кишвар таҷдиди назар карда шуданд.

 

Дар давраи минбаъда рушди сармояи инсонӣ ва беҳтар намудани сифати хизматрасониҳои бахши иҷтимоӣ, саноатикунонии босуръати кишвар ва тавсеаи шуғли пурмаҳсул, рушди «иқтисоди сабз» ва иқтисоди рақамӣ ҳамчун ҳадафу афзалиятҳои рушди иқтисоди кишвар муайян гардидаанд.

 

Бо вуҷуди тадбирҳои анҷомдодаи Ҳукумати мамлакат ва воридоти сармояи хориҷӣ ҷиҳати кам кардани сарбории иловагӣ ба буҷети давлат афзоиш додани ҳаҷми маблағгузориҳо барои татбиқи афзалиятҳои кишвар ва Ҳадафҳои рушди устувор зарур арзёбӣ мегардад.

 

Вобаста ба ин, бори дигар аз шарикони рушди кишвар даъват ба амал меорем, ки бо Ҳукумати мамлакат ҷиҳати сафарбар ва ҷудо намудани маблағҳои иловагӣ барои амалисозии пурраву самараноки стратегия ва барномаи миёнамуҳлати рушд ҳамкорӣ ва мусоидати бештар намоянд.

 

Итминони комил дорам, ки бахши хусусӣ ва ҷомеаи шаҳрвандӣ низ чун ҳамеша ташаббусҳои созандаи Ҳукумати мамлакатро дастгирӣ намуда, захира ва иқтидорҳои худро ҷиҳати татбиқи босифати ҳуҷҷатҳои стратегӣ ва рушду тараққиёти Тоҷикистон сафарбар месозанд.

 

Бовар дорам, ки дар раванди амалисозии минбаъдаи стратегия ва барномаҳои миёнамуҳлати рушд нақши шарикони рушд назаррас хоҳад буд.

 

Ба ҳар яки шумо барори кору сарбаландӣ орзу менамоям!

 

 

Чоп намудан E-mail

Иштирок дар Ҷаласаи Шурои миллии рушди назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

Иштирок дар Ҷаласаи Шурои миллии рушди назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон 10.06.2024

10 июн таҳти раёсати Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси Шурои миллии рушд муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷаласаи Шурои миллии рушд баргузор гардид.

 

Дар ҷаласа аъзои Шурои миллии рушд, роҳбарону намояндагони созмонҳои байналмилалӣ ва дигар шарикони рушд, роҳбарони вазорату идораҳои дахлдори кишвар иштирок намуданд.

 

Мақсади баргузории чорабинӣ натиҷагирӣ аз рафти татбиқи фосилавии Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030, муайян кардани афзалиятҳои минбаъдаи рушд ва ҷалби таваҷҷуҳи шарикони рушд ҷиҳати зиёд намудани маблағҳо барои татбиқи ҳадафу афзалиятҳои стратегии кишвар мебошад.

 

Ҷаласаро бо сухани муқаддимавӣ Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон  муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ифтитоҳ бахшиданд.

 

Сарвари давлат таъкид доштанд, ки сарфи назар аз шиддати вазъи ҷаҳони имрӯза ва таъсири бевоситаи омилҳои манфии берунӣ ба иқтисоди миллӣ дар ҳашт соли охир суръати рушди иқтисоди миллӣ ба ҳисоби миёна 7,4 фоизро ташкил дода, созмонҳои байналмилалии молиявӣ Тоҷикистонро аз рӯи суръати миёнасолонаи рушди иқтисодӣ ҳамчун кишвари дорои иқтисоди тезрушдёбанда арзёбӣ намуданд.

 

Президенти кишвар иброз доштанд, ки ҳаҷми маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ дар ин давра 2,6 баробар ва ба ҳар нафар аҳолӣ 2,3 баробар, даромадҳои пулии аҳолӣ 4,4 баробар,  музди миёнаи меҳнат беш аз 2 баробар, андозаи нафақаи ниҳоӣ 1,9 баробар ва шумораи соҳибкорон 1,6 баробар афзоиш ёфта, ба беҳтар гардидани сатҳи зиндагии мардум мусоидат намуд.

 

Дар натиҷаи андешидани тадбирҳои саривақтии Ҳукумати кишвар сатҳи камбизоатӣ аз 31,3 фоизи соли 2015 то 21,2 фоиз дар соли 2023 коҳиш ёфта, Тоҷикистон тибқи арзёбии Бонки Умумиҷаҳонӣ аз рӯи суръати коҳиш додани сатҳи камбизоатӣ ба қатори 10 кишвари пешсафи ҷаҳонӣ ворид гардид.

 

Дар идомаи суханронӣ Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон изҳор доштанд, ки Тоҷикистон дар татбиқи Ҳадафҳои рушди устувор низ ба дастовардҳои назаррас ноил гардида, тибқи арзёбиҳо дар маҷмуъ 70 фоизи ин ҳадафҳо ва баъзе нишондиҳандаҳои онҳоро беш аз 90 фоиз иҷро намудааст.

 

Сипас, дар ҷаласаи Шурои миллии рушди назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Вазири рушди иқтисод ва савдо, котиби масъули Шуро Завқизода Завқӣ Амин оид ба рафти татбиқи фосилавии Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030 тибқи рӯнамо гузориш дод.

 

Инчунин дар ҷаласа Президенти Бонки Исломии Рушд доктор Муҳаммад ал-Ҷасер, муовини Дабири кулли Созмони Милали Муттаҳид ва Котиби иҷроияи Комиссияи иқтисодӣ ва иҷтимоӣ барои минтақаи Осиё ва Уқёнуси Ором Армида Салсия Алишахбана, Директор оид ба масъалаҳои глобалии об дар Бонки Ҷаҳонӣ Сароҷ Кумар, Директори Генералии Бонки Осиёии Рушд барои минтақаи Осиёи Марказӣ ва Ғарбӣ Евгений Жуков баромад намуда, омодагии шарикони рушдро ҷиҳати дастгирии ҳадафу афзалиятҳо ва ташаббусҳои созандаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон баён карданд.

 

Ҳамзамон маърӯзаи Раиси Шурои ҳамоҳангсозии шарикони рушд, Роҳбари Намояндагии Гуруҳи Бонки Ҷаҳонӣ Озан Севимли доир ба саҳми шарикони рушд ва ҳадафу афзалиятҳои миллӣ шунида шуд.

 

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси Шурои миллии рушд муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз шарикони рушд даъват намуданд, ки дар шароити хеле ҳассосу зудтағйирёбандаи иқтисоди глобалӣ барои татбиқи Рӯзномаи ҷаҳонӣ оид ба рушди устувор саҳми худро баҳри амалӣ гардонидани  афзалиятҳои минбаъдаи рушди Тоҷикистон бештар намоянд.

 

Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷаласаро ҷамъбаст намуда, вобаста ба таҳияи лоиҳаи санадҳои дахлдор ҷиҳати таҷдиди назари Стратегияи миллии рушд барои давраи то соли 2030 бо назардошти Ҳадафҳои рушди устувор, Низомномаи Шурои миллии рушд, омода намудани шарҳи фосилавии татбиқи Барномаи миёнамуҳлати рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2025, гузоштани замина ба таҳияи Барномаи миёнамуҳлати рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои  2026-2030 ба вазорату идораҳо ва масъулини мақомоти давлатӣ дастуру супоришҳо ва ба шарикони рушд ҷиҳати густариши ҳамкорӣ барои татбиқи ҳадафу афзалиятҳои стратегии кишвар тавсияҳои дахлдор доданд.

 

 

Чоп намудан E-mail

Мулоқот бо роҳбарону фаъолони вилояти Хатлон

Мулоқот бо роҳбарону фаъолони вилояти Хатлон 25.05.2024

25 май Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ноҳияи Данғара бо роҳбарон ва фаъолони вилояти Хатлон мулоқот доир намуданд.

Дар мулоқот масъалаҳои таъмин намудани фаъолияти устувори соҳаи кишоварзӣ, баланд бардоштани маданияти истифодаи обу замин, захираву имкониятҳои афзоиш додани ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти соҳа баррасӣ гардида, барои амалисозии ҳадафҳои созанда ва ислоҳи баъзе камбудиҳо дар назди мақомоти давлатии ҷумҳуриявию маҳаллӣ вазифаҳои мушаххас гузошта шуд.

Дар мулоқот ҳамчунин роҳбарони вилоятҳои дигар ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ иштирок доштанд. 

Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон вобаста ба вазъи зудтағйирёбандаи ҷаҳони имрӯза, тағйирёбии иқлим ва оқибатҳои он, аз ҷумла хушксолии паиҳам барои тобовар гардонидани иқтисоди Тоҷикистон ба таъсири манфии омилҳои берунӣ ва ҳифзи амнияти озуқавории кишвар дастур доданд, ки аз тамоми иқтидору заҳираҳои мавҷуда самаранок истифода бурда шавад.

Таъкид гардид, ки ҷиҳати расидан ба ҳадафҳои стратегӣ идома татбиқи нақшаҳои созандагиву бунёдкорӣ, таъсиси ҷойҳои нави корӣ, ҷалби ҳарчи бештари сармояи ватаниву хориҷӣ, истифодаи самараноки манбаъҳои мавҷуда, дарёфти сарчашмаҳои иловагии рушд ва дигар тадбирҳо аз ҷумлаи вазифаҳои муҳимтарин дар ин самт мебошанд.

Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон вазъи соҳаи кишоварзиро таҳлилу натиҷагирӣ намуда, изҳор доштанд, ки дар чор моҳи аввали соли 2024 дар кишвар ба маблағи 5 миллиарду 158 миллион сомонӣ маҳсулоти кишоварзӣ истеҳсол гардидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 7,1 фоиз зиёд мебошад. Аммо имкониятҳо барои рушди соҳа ҳоло ҳам зиёданд.

Тибқи маълумот дар моҳҳои январ - апрели соли 2024 кишоварзони вилояти Хатлон ба маблағи 2 миллиарду 350 миллион сомонӣ маҳсулот истеҳсол кардаанд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта қариб 8 фоиз зиёд мебошад. Вале нишондиҳандаи мазкур бо дарназардошти ҳадафҳои гузошташудаи стратегӣ ва имкониятҳои вилоят ҳанӯз қонеъкунанда нест.

Ба мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоят ва шаҳру ноҳияҳо супориш дода шуд, ки ҷиҳати иҷрои дурнамои кишти зироатҳо, истифодаи самараноки замин ва зиёд намудани майдони кишт, кишти такрорӣ ва баланд бардоштани ҳосилнокии зироатҳо чораҳои зарурӣ андешанд.

Вазорати кишоварзӣ ва роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо вазифадор гардиданд, ки ҷиҳати пурра ба анҷом расонидани кишти баҳории зироатҳо ва иҷрои нақшаи кишти такрорӣ тадбирҳои муассир андешида, масъалаи таъмин намудани хоҷагиҳоро бо тухмии аълосифати картошкаю сабзавот ва дигар намуди зироатҳо, инчунин, нуриҳои маъданӣ зери назорати қатъӣ қарор диҳанд.

Ҳамчунин зарур шумурда шуд, ки барои сари вақт ва беталаф ҷамъоварӣ намудани ҳосили ғалладона чораҷӯӣ намуда, кишти такрории картошка, шолӣ, маккадон ва лӯбиёгиҳо васеъ ба роҳ монда шавад.

Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таваҷҷуҳи масъулинро ба масъалаҳои беҳтар намудани ҳолати мелиоративии заминҳо, ба гардиши кишоварзӣ баргардонидани заминҳои бекорхобида, аз худ кардани заминҳои нав ва бо усули обёрии қатрагӣ зиёд кардани масоҳати заминҳои кишт ҷалб намуданд.

Вилояти Хатлон дар самти содироти меваю сабзавот, бахусус меваю сабзавоти барвақтӣ, иқтидори бузург дорад, вале истифодаи ин имкониятҳо ҳанӯз ба таври кофӣ ба роҳ монда нашудааст.

Аз ин рӯ, ба роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо, аз ҷумла вилояти Хатлон ва шаҳру ноҳияҳои он супориш дода шуд, ки ҷиҳати мунтазам таъмин намудани бозори дохилӣ бо маҳсулоти босифат ва баланд бардоштани иқтидори содиротии кишвар чораҳои таъхирнопазир андешанд.

Роҳбарони вилоят ва шаҳру ноҳияҳои он аз Сарвари давлат супориш гирифтанд, ки ҷиҳати пешгирӣ кардани ҳолатҳои вайронкунии қонунгузории замин тадбирҳои қатъӣ роҳандозӣ намоянд.

Дар даҳаи дуюми моҳи май дар натиҷаи боридани боронҳои шадид дар баъзе минтақаҳо омадани сел, обхезӣ ва сангрезиш рух дода, дар баробари расонидани зарари иқтисодӣ талафоти ҷонӣ низ ба қайд гирифта шуд.

Ба роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо супориш дода шуд, ки якҷо бо вазорату идораҳои дахлдор ҷиҳати пурра бартараф кардани оқибати офатҳои табиӣ, расонидани кумаки зарурӣ ба зарардидагон дар самти огоҳсозии пешакии аҳолӣ аз хатарҳои эҳтимолии экологӣ ва пешгирӣ намудани оқибатҳои чунин ҳолатҳо тамоми чораҳои заруриро амалӣ намоянд.

Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид доштанд, ки дар вилояти Хатлон барои расидан ба ҳадафу афзалиятҳои миллӣ ва ҳалли масъалаҳои соҳавӣ 44 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ амалӣ гардида истодааст, ки дар доираи онҳо то имрӯз 9,7 миллиард сомонӣ аз худ карда шудааст.

Лоиҳаҳои сармоягузорӣ барои рушди соҳаҳои маориф, тандурустӣ, кишоварзӣ, хоҷагии манзилию коммуналӣ, энергетика, нақлиёт, сайёҳӣ ва пешгирии ҳодисаҳои фавқулода равона карда шудаанд.

Пешвои миллат зарур шумурданд, ки ҷалби сармояи мустақими хориҷӣ ва ватанӣ дар доираи ҳадафҳои стратегии кишвар, аз ҷумла саноатикунонии босуръат, таъсиси ҷойҳои нави корӣ ва лоиҳаҳои дар Барномаи давлатии сармоягузорӣ дарҷгардида вусъат дода шавад.

Дар моҳҳои январ - апрели соли 2024 дар вилояти Хатлон дар ҳаҷми 3,2 миллиард сомонӣ маҳсулоти саноатӣ истеҳсол гардидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 6,2 фоиз зиёд мебошад, вале аз суръати рушди истеҳсоли маҳсулоти саноатии кишвар 3,3 банди фоизӣ кам аст.

Сарвари давлат таъкид намуданд, ки имкониятҳои истифоданашудаи вилоят дар самти рушди саноат, махсусан, саноати коркард ниҳоят зиёданд, ки ҷиҳати пурра истифода намудани онҳо ташаббускории роҳбарону масъулони вилоят, шаҳру ноҳияҳои он, вазорату идораҳои соҳавӣ, ҷалби сармояи мустақими ватаниву хориҷӣ ва воридоти технологияҳои пешқадам зарур мебошад.

Таъкид карда шуд, ки ташкили корхонаҳои нави истеҳсолӣ, ворид намудани технологияҳои муосир, афзоиш додани ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти содиротӣ ва ивазкунандаи воридот, таъсиси ҷойҳои кории нав, зиёд намудани суръати рушди истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ, бахусус, дар соҳаҳои коркард масъалаҳое мебошанд, ки бояд ба ҳалли онҳо диққати ҷиддӣ дода шавад.

 Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни таҳлили нишондиҳандаҳои рушди иҷтимоию иқтисодӣ ҷиҳати сари вақт ва пурра ҷамъоварӣ намудани андозҳо, кам кардани бақияпулии онҳо ва роҳ надодан ба қарздории музди меҳнат ба масъулин супориш доданд.

Инчунин, дастур дода шуд, ки ба раванди рақамикунонии соҳаҳои иқтисоди миллӣ ҳамчун масъалаи муҳимтарин дар фаъолияти мақомоти давлатӣ суръат бахшида шавад.

Таъкид гардид, ки дар натиҷаи тадбирҳои аз ҷониби Ҳукумати мамлакат амалигардида вазъи муассисаҳои таълимии кишвар беҳтар гардида истодааст. Бо вуҷуди ин, дар вилояти Хатлон як қатор масъалаҳо, аз ҷумла дар сатҳи паст қарор доштани фарогирии кӯдакон ба зинаи таҳсилоти томактабӣ ва дар сатҳи зарурӣ ҷалб нагардидани соҳибкорону сармоягузорон барои бунёди муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ ва томактабӣ ҷой доранд.

Роҳбарияти вилоят, шаҳру ноҳияҳои он ва Вазорати маориф ва илм супориш гирифтанд, ки ҷиҳати ислоҳи саривақтии камбудиҳои мавҷуда, аз ҷумла аз ҳолати садамавӣ баровардани як қатор муассисаҳои таълимӣ ва таъмини омӯзгорон тадбирҳои мушаххас андешанд.

Сарвари давлат таъкид доштанд, ки дар соҳаи тандурустии вилоят низ як қатор мушкилоти ҳалталаб, аз ҷумла норасоии табибон, ба талабот мутобиқ набудани бинои баъзе муассисаҳои тандурустӣ ва кам будани воситаҳои нақлиёти тиббӣ мушоҳида мегарданд.

Ба роҳбарияти вилояти Хатлон ва шаҳру ноҳияҳои он супориш дода шуд, ки якҷо бо Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ барои бартараф кардани камбудиҳои ҷойдошта чораҳои қатъӣ андешанд.

Бо мақсади истиқболи сазовори ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар кишвар бунёду барқарорсозии 28 ҳазору 435 иншооти таъиноти истеҳсоливу иҷтимоӣ, аз ҷумла 6 ҳазору 260 иншоот дар вилояти Хатлон ба нақша гирифта шудааст.

Роҳбарияти мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоят ва шаҳру ноҳияҳои кишвар ва вазорату идораҳое, ки масъули иҷрои корҳои ободониву созандагӣ ба муносибати 35-солагии истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар шаҳру ноҳияҳои кишвар таъин гардидаанд, вазифадор шуданд, ки барои иҷрои саривақтӣ ва босифати нақшаҳои пешбинигардида, инчунин, риояи меъёрҳои қабулшудаи сохтмон ва санъати баланди меъморӣ чораҳои мушаххас андешанд.

Дар машварат Сарвари давлат бо истифода аз иштироки роҳбарону фаъолони вилояти Хатлон, раисони Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилояти Суғд ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ супориш доданд, ки фаъолон барои бартараф кардани камбудиҳое, ки рӯзи 9 март дар мулоқоти Роҳбари давлат бо намояндагони аҳли ҷомеа ва ходимони динӣ баён гардиданд, масъулияти баланд дошта бошанд.

Дар фароварди суханронӣ Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои иҷрои вазифаҳои гузошташуда ва амалӣ намудани ҳадафу нақшаҳои созанда ба ҳамаи сокинони вилоят ва ба роҳбарону фаъолон барори кор орзу намуданд.

Дар қисмати дуюми мулоқот раиси вилояти Хатлон ва роҳбарони шаҳру ноҳияҳои он оид ба натиҷаҳои рушди иҷтимоию иқтисодӣ ба Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳисобот доданд ва зимнан ба онҳо доир ба ҷоннок намудани корҳо дар самтҳои гуногуни фаъолият супоришҳои дахлдор дода шуд.

 
facebook
twitter

Чоп намудан E-mail

Суханронӣ дар мулоқот бо роҳбарон ва фаъолони вилояти Хатлон дар ноҳияи Данғара

Мулоқот бо роҳбарону фаъолони вилояти Хатлон 25.05.2024

Ҳозирини гиромӣ!

Мулоқоти анъанавии мову шумо дар давраи ба анҷом расидани мавсими киштукори баҳорӣ ва оғози ҷамъоварии маҳсулоти кишоварзӣ баргузор мегардад.

Мо бояд масъалаҳои таъмин намудани фаъолияти устувори соҳаи кишоварзӣ, самаранокии он, баланд бардоштани маданияти истифодаи обу замин ва дигар захираву имкониятҳои афзоиш додани ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти соҳаро баррасӣ намоем.

Зеро торафт шиддат гирифтани ҳолатҳои буҳронӣ дар ҷаҳони имрӯза, аз ҷумла низоъҳои мухталифи минтақавӣ, таҳримҳои иқтисодиву тиҷоратӣ, тағйирёбии иқлим ва оқибатҳои он, аз ҷумла хушксолии паиҳам моро водор менамоянд, ки барои тобовар гардонидани иқтисоди Тоҷикистон ба таъсири манфии омилҳои берунӣ ва ҳифзи амнияти озуқавории кишварамон аз тамоми иқтидору заҳираҳои мавҷуда самаранок истифода барем.

Чунин имкониятҳо, махсусан, дар соҳаи кишоварзӣ, ки яке аз манбаъҳои асосӣ барои ноил шудан ба амнияти озуқаворӣ, истеҳсоли ашёи хом барои корхонаҳои саноатӣ, таъсиси ҷойҳои корӣ ва ҳарчи бештар бо шуғл фаро гирифтани аҳолӣ маҳсуб меёбад, зиёд мебошанд.

Моро зарур аст, ки кишти зироатҳо ва истеҳсоли маҳсулоти кишоварзиро сол ба сол зиёд кунем ва бозори истеъмолии мамлакатро дар ҳама фаслҳои сол бо озуқаворӣ таъмин намуда, вобастагии иқтисоди кишварро аз воридоти маводи ғизоӣ мунтазам коҳиш диҳем.

Таъкид менамоям, ки танҳо бо саъю талоши ҳар як сокини мамлакат ва дар навбати аввал, роҳбарону кормандони соҳаи кишоварзӣ, хоҷагиҳои деҳқонӣ ва ҳар як оилае, ки замини президентиву наздиҳавлигӣ дорад, мо метавонем ба яке аз ҳадафҳои стратегии миллӣ, яъне ҳифзи амнияти озуқаворӣ, дастрасии аҳолӣ ба ғизои хушсифат ва баланд бардоштани сатҳи некуаҳволии мардуми кишвар ноил гардем.

Барои таъмин намудани фаровонии бозори истеъмолии дохилӣ бо маҳсулоти ниёзи аввал, ташкил кардани захираи кофии он, пешгирӣ кардани болоравии беасоси нархҳо, ба роҳ мондани фаъолияти муназзами ҳамаи соҳаҳои иқтисоди миллӣ ҳар як роҳбар ва шахси масъул бояд муносибати ҷиддӣ ва масъулияти баланд зоҳир намояд.

Бомаром идома додани нақшаҳои созандагиву бунёдкорӣ, таъсиси ҷойҳои нави корӣ, ҷалби ҳарчи бештари сармояи ватаниву хориҷӣ, истифодаи самараноки манбаъҳои мавҷуда, дарёфти сарчашмаҳои иловагии рушд ва дигар тадбирҳо аз ҷумлаи вазифаҳои муҳимтарин дар ин самт мебошанд.

Дар чор моҳи аввали соли 2024 дар кишвар ба маблағи 5 миллиарду 158 миллион сомонӣ маҳсулоти кишоварзӣ истеҳсол гардидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 7,1 фоиз зиёд мебошад.

Албатта ин хуб аст.

Аммо имкониятҳо барои рушди соха ҳоло ҳам зиёданд.

Вилояти Хатлон нисбат ба дигар минтақаҳои мамлакат барои афзоиш додани истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ имкониятҳои бештар дорад ва кишоварзони вилоят дар шароити ҳассоси ҷаҳони муосир дар ҳифзи амнияти озуқавории кишвар ва таъмин намудани бозори дохилӣ бо маҳсулоти кишоварзӣ бояд беш аз ҳар вақти дигар ҳиссагузор бошанд.

Тибқи маълумот дар моҳҳои январ – апрели соли 2024 кишоварзони вилоят ба маблағи 2 миллиарду 350 миллион сомонӣ маҳсулот истеҳсол кардаанд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта қариб 8 фоиз зиёд мебошад.

Вале нишондиҳандаи мазкур бо дарназардошти ҳадафҳои гузошташудаи стратегӣ ва имкониятҳои вилоят ҳанӯз қонеъкунанда нест.

Дар чор моҳи аввали соли ҷорӣ ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти растанипарварӣ дар шаҳру ноҳияҳои Норак 56 фоиз, Темурмалик 29, Данғара 11, Кушониён 9, Панҷ 6 фоиз ва маҳсулоти чорводорӣ дар ноҳияи Ёвон беш аз 7 фоиз коҳиш ёфтааст.

Дар вилоят заминҳои партов ҳоло ҳам зиёд буда, майдони онҳо 16 ҳазор гектар, аз ҷумла замини обӣ зиёда аз 14 ҳазор гектарро ташкил медиҳад.

Дар чунин шароит 18 пойгоҳи обкашӣ фаъолият надорад, ки боиси беоб мондани беш аз 5 ҳазор гектар замин гардидааст.

Инчунин, дар вилояти Суғд 16 ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ 22 пойгоҳи обкашӣ фаъолият накардааст, ки мутаносибан 3,8 ҳазор гектар ва 3,3 ҳазор гектар замин бо об таъмин нагардидааст.

Соли 2023 дар шаҳру ноҳияҳои вилояти Хатлон бинобар корҳои ғайриқаноатбахши хоҷагидорӣ қариб 900 гектар заминҳои корами обӣ аз гардиши кишоварзӣ берун мондаанд.

Таъкид менамоям, ки иҷрои супоришҳои қаблан додашуда доир ба ин масъалаҳо дар сатҳи зарурӣ таъмин нашуда истодааст.

Ҳарчанд ки ба ҳолати 17-уми май дар вилоят дар майдони қариб 200 ҳазор гектар ё 97 фоизи дурнамо кишти баҳорӣ анҷом дода шудааст, вале иҷрои дурнамои кишти картошка ҳамагӣ 80 фоиз, полизӣ 93 фоиз ва зироатҳои хӯроки чорво 87 фоизро ташкил медиҳад.

Аз ҷумла кишти картошка дар шаҳру ноҳияҳои Муъминобод ҳамагӣ 16 фоиз, Шамсиддини Шоҳин 25, Ховалинг 38, Бохтар 49 ва Балҷувон 66 фоизи дурнаморо ташкил додааст.

Чунин ҳолат дар аксари шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ низ ба назар мерасад.

Иҷрои дурнамои кишти картошка дар Роғун ҳамагӣ 5 фоиз, Варзоб 8, Файзобод 21, Рашт 30, Тоҷикобод 33, Лахш 58, Нуробод 45, Сангвор 55, Ҳисор 59 ва Рӯдакӣ 70 фоизро ташкил додааст.

Ҳамчунин, дурнамои кишти пахта дар шаҳру ноҳияҳои Ваҳдат ҳамагӣ 17 фоиз, Рӯдакӣ 57, Шаҳринав 60 ва Ҳисор 71 фоиз таъмин гардидааст, ки хеле ташвишовар мебошад.

Инчунин, боиси нигаронӣ мебошад, ки истеҳсоли гӯшти паранда дар кишвар дар моҳҳои январ – апрели соли 2024 нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 24 фоиз коҳиш ёфта, ҳамагӣ 12,2 ҳазор тоннаро ташкил додааст.

Аз ҷумла дар вилояти Хатлон истеҳсоли гӯшти паранда ба 2,8 ҳазор тонна баробар гардида, нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 1,2 ҳазор тонна ё 31 фоиз кам шудааст.

Дар як қатор корхонаҳои парандапарварии шаҳру ноҳияҳои вилоят истеҳсоли тухм низ коҳиш ёфтааст.

Аз ҷумла истеҳсоли гӯшти паранда дар ноҳияи Ёвон аз ҳисоби корхонаҳои парандапарварии «Беҳамто» 927 тонна, ҷамъиятҳои дорои масъулияти маҳдуди «Мурғи обӣ» 59 тонна ва «Муҳаммад Амин» 23 тонна, дар ноҳияи Вахш 68 тонна, дар шаҳри Кӯлоб 31 тонна ва дар ноҳияи Кушониён 66 тонна кам шудааст.

Коҳишёбии истеҳсоли тухм дар ноҳияи Панҷ 1,9 миллион дона, шаҳри Левакант 118 ҳазор дона ва ноҳияи Ёвон 132 ҳазор дона ба қайд гирифта шудааст.

Ҳамзамон бо ин, ваъзи иҷрои супоришҳои додашуда ба Вазорати кишоварзӣ, Академияи илмҳои кишоварзӣ, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Хатлон ва шаҳру ноҳияҳои он ҷиҳати рушд додани соҳаи хучпарварӣ ва зиёд намудани майдони боғоти он дар вилоят, махсусан, дар ноҳияҳои Восеъ, Балҷувон, Ховалинг, Муъминобод ва Шамсиддини Шоҳин қонеъкунанда нест.

Хотирнишон менамоям, ки солҳои охир бинобар омилҳои пешгӯинашаванда, бахусус, тағйирёбии бесобиқаи иқлим ва оқибатҳои ногувори он, инчунин, болоравии нархи маҳсулоти озуқа таъминоти аҳолӣ бо маводи ғизоӣ дар ҷаҳон торафт мушкил гардида истодааст.

Дар кишвари мо низ тирамоҳу зимистони гузашта камбориш ва обу ҳавои баҳори имсола номусоид омада, таъсири манфии худро ба соҳаҳои мухталифи кишвар, хусусан, ба соҳаҳои кишоварзӣ ва энергетика расонид.

Чунин ҳолат моро водор месозад, ки дар ҳамаи сатҳҳо, аз ҳар як оила сар карда, то муассисаҳои иҷтимоӣ ва хоҷагиву корхонаҳои истеҳсолию хизматрасонӣ сарфакорона истифода бурдани нерӯи барқ ва обро дар тамоми фаслҳои сол таъмин намоем.

Дар баробари ин, роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо якҷо бо хоҷагиҳои кишоварзӣ ҷиҳати иҷрои дурнамои кишти зироатҳо, хусусан пахта, картошка ва ғалладонагиву лӯбиёгиҳо, истифодаи самараноки замин ва зиёд намудани майдони кишт, кишти такрорӣ ва баланд бардоштани ҳосилнокии зироатҳо чораҳои зарурӣ андешанд.

Ба ин васила бояд рушди муназзами истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ барои таъмини бозори истеъмолии кишвар, соҳаи саноат бо ашёи хом ва афзоиши содироти маҳсулот таъмин карда шавад.

Ба Вазорати кишоварзӣ ва роҳбарони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо супориш дода мешавад, ки ҷиҳати пурра ба анҷом расонидани кишти баҳории зироатҳо ва иҷрои нақшаи кишти такрорӣ тадбирҳои муассир андешида, масъалаи таъмин намудани хоҷагиҳоро бо тухмии аълосифати картошкаю сабзавот ва дигар намуди зироатҳо, инчунин, нуриҳои маъданӣ зери назорати қатъӣ қарор диҳанд.

Ҳамчунин зарур аст, ки барои сари вақт ва беталаф ҷамъоварӣ намудани ҳосили ғалладона чораҷӯӣ намуда, кишти такрорӣ бештар аз ҳисоби картошка, шолӣ, маккадон ва лӯбиёгиҳо васеъ ба роҳ монда шавад.

Ба раисони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои кишвар, Вазорати кишоварзӣ, Кумитаи давлатии идораи замин ва геодезӣ, Агентии беҳдошти замин ва обёрӣ ва дигар вазорату идораҳо зарур аст, ки ҷиҳати қатъиян таъмин намудани иҷрои супоришҳо вобаста ба ислоҳи камбудиҳо ва рушди соҳа чораҷӯӣ намоянд.

Ҳамчунин, зарур аст, ки ба масъалаҳои беҳтар намудани ҳолати мелиоративии заминҳо, ба гардиши кишоварзӣ баргардонидани заминҳои бекорхобида, аз худ кардани заминҳои нав ва бо усули обёрии қатрагӣ зиёд намудани масоҳати заминҳои кишт эътибори ҷиддӣ дода шавад.

Тибқи маълумот дар моҳои январ - апрели соли 2024 аз кишвар 84,3 ҳазор тонна маҳсулоти кишоварзӣ ба маблағи беш аз 1 миллиард сомонӣ содирот шудааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта қариб 50 фоиз зиёд мебошад.

Аз ҷумла содироти меваю сабзавот 40 ҳазор тоннаро ба маблағи 158 миллион сомонӣ ташкил дода, беш аз 30 афзоиш ёфтааст.

Аз ин нишондиҳанда 32 ҳазор тонна ба маблағи 145 миллион сомонӣ ё 92 фоизи меваю сабзавоти содиротшуда ба вилояти Суғд рост меояд.

То ба имрӯз аз вилояти Суғд ба хориҷи кишвар 11 ҳазор тонна меваи хушк ва зиёда аз 1000 тонна танҳо гелосу зардолу содирот шудааст.

Вилояти Хатлон дар самти содироти меваю сабзавот, бахусус, меваю сабзавоти барвақтӣ иқтидори бузург дорад, вале истифодаи ин имкониятҳо ҳанӯз ба таври кофӣ ба роҳ монда нашудааст.

Соли гузашта ҳиссаи вилояти Хатлон дар ҳаҷми умумии маҳсулоти кишоварзии кишвар 56 фоизро ташкил додааст, вале дар 4 моҳи аввали соли ҷорӣ ҳиссаи содироти меваю сабзавот аз вилоят ҳамагӣ 6 фоизи содироти умумии меваю сабзавоти кишварро ташкил додааст, ки чунин вазъ андешидани чораҳои иловагиро тақозо менамояд.

Ҳоло дар вилоят 72 сардхона бо иқтидори умумии нигоҳдории 27 ҳазор тонна маҳсулоти кишоварзӣ мавриди истифода қарор дорад, ки барои пурра таъмин намудани эҳтиёҷоти бозори истеъмолӣ ва содироти минбаъдаи он кофӣ нест.

Доир ба бунёди сардхонаву гармхонаҳо супоришҳои дахлдор дода шуда буданд, вале иҷрои онҳо ҳанӯз дар сатҳи зарурӣ таъмин нашудааст.

Бори дигар ба роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо, аз ҷумла вилояти Хатлон ва шаҳру ноҳияҳои он супориш дода мешавад, ки ҷиҳати мунтазам таъмин намудани бозори дохилӣ бо маҳсулоти босифат ва баланд бардоштани иқтидори содиротии кишвар чораҳои таъхирнопазир андешанд.

Зарур аст, ки дар ҳамкорӣ бо соҳибкорони ватаниву хориҷӣ доир ба ташкили корхонаҳои нави коркарди маҳсулоти кишоварзӣ, банду басти он ва таъсиси марказҳои логистикӣ вусъат дода шавад.

Таъкид месозам, ки ҳолатҳои вайронкунии қонунгузории замин дар вилояти Хатлон ҳоло ҳам ташвишовар мебошанд.

Дар натиҷаи гузаронидани корҳои назорати давлатии истифода ва ҳифзи замин дар вилоят танҳо дар чор моҳи аввали соли 2024-ум 1824 ҳолати вайронкунии қонунгузории замин ошкор гардидааст.

Роҳбарони вилоят ва шаҳру ноҳияҳои онро зарур аст, ки ҷиҳати пешгирӣ кардани ҳолатҳои вайронкунии қонунгузории замин тадбирҳои қатъиро роҳандозӣ намоянд.

Бояд гуфт, ки бо сабаби номусоид омадани обу ҳаво, аз ҷумла боришоти зиёд, омадани сел, фаромадани тарма ва ярч ҷиҳати андешидани чораҳои зарурӣ ва пешгирӣ кардани оқибати офатҳои табиӣ 10-уми майи соли ҷорӣ ба Сарвазири мамлакат, роҳбарони вазорату идораҳои дахлдор, раисони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо дастурҳои мушаххас дода шуданд.

Бо вуҷуди ин, дар даҳаи дуюми моҳи май дар натиҷаи боридани боронҳои шадид дар баъзе минтақаҳо омадани сел, обхезӣ ва сангрезиш рух дода, дар баробари расонидани зарари иқтисодӣ талафоти ҷонӣ низ ба қайд гирифта шуд.

Ба роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо супориш дода мешавад, ки якҷо бо вазорату идораҳои дахлдор ҷиҳати пурра бартараф кардани оқибати офатҳои табиӣ ва расонидани кумаки зарурӣ ба зарардидагон тамоми чораҳои заруриро амалӣ намоянд.

Инчунин, якҷо бо кумитаҳои ҳифзи муҳити зист, ҳолатҳои фавқулода ва мудофиаи гражданӣ ва Кумитаи давлатии идораи замин ва геодезӣ ҳамкориро дар самти огоҳсозии пешакии аҳолӣ аз хатарҳои эҳтимолии экологӣ ва пешгирӣ намудани оқибатҳои чунин ҳолатҳо тақвият бахшанд.

Саридораи геология бо истифода аз натиҷаҳои бадастомадаи муҳандисиву геологӣ ва бо нишон додани минтақаҳое, ки зери таъсири омилҳои хатарноки табиӣ қарор доранд, ҳарчи зудтар Атласи равандҳои экзогениву геологии кишварро таҳия карда, ба Ҳукумати мамлакат пешниҳод намояд.

Ҳозирини муҳтарам!

Ҳоло дар вилояти Хатлон барои расидан ба ҳадафу афзалиятҳои миллӣ ва ҳалли масъалаҳои соҳавӣ 44 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ амалӣ гардида истодааст, ки дар доираи онҳо то имрӯз 9,7 миллиард сомонӣ аз худ карда шудааст.

Лоиҳаҳои сармоягузорӣ барои рушди соҳаҳои маориф, тандурустӣ, кишоварзӣ, хоҷагии манзилию коммуналӣ, энергетика, нақлиёт, сайёҳӣ ва пешгирии ҳодисаҳои фавқулода равона карда шудаанд.

Кумитаи давлатии сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатӣ, роҳбарияти вилояти Хатлон, шаҳру ноҳияҳои он ва вазорату идораҳои дахлдор вазифадор карда мешаванд, ки барои самаранок амалӣ гардидани лоиҳаҳои сармоягузорӣ, бунёди сифатноки иншооти пешбинигардида, харидорӣ ва истифодаи мақсадноки техникаву таҷҳизоти замонавӣ пайваста чораҷӯӣ намоянд.

Зарур аст, ки ҷалби сармояи мустақими хориҷӣ ва ватанӣ дар доираи ҳадафҳои стратегии кишвар, аз ҷумла саноатикунонии босуръат, таъсиси ҷойҳои нави корӣ ва лоиҳаҳои дар Барномаи давлатии сармоягузорӣ дарҷгардида вусъат дода шавад.

Дар чор моҳи соли 2024 ба иқтисодиёти кишвар аз ҷониби ташкилотҳои қарзӣ 6,6 миллиард сомонӣ қарз дода шудааст, ки 1,5 миллиард сомонӣ ё 20 фоизи он ба вилояти Хатлон рост меояд.

Ин нишондиҳанда ҳоло ҳам нокифоя мебошад.

Дар ин давра аз ҳаҷми умумии қарзи додашуда дар кишвар ҳамагӣ 17 фоиз ба соҳаи кишоварзӣ ва 9 фоиз ба соҳаи саноат, аз ҷумла дар вилояти Хатлон 29 фоиз ба кишоварзӣ ва 5 фоиз ба саноат дода шудааст, ки барои расидан ба ҳадафҳои гузошташуда мутобиқ нест.

Ба Бонки миллӣ ва дигар ташкилотҳои қарзӣ зарур аст, ки барои таъмин намудани дастрасии соҳибкорони хурду миёна ба қарзҳои имтиёзнок ва дарозмуҳлат, махсусан, дар соҳаҳои саноат ва кишоварзӣ чораҳои амалӣ андешанд.

Дар моҳҳои январ - апрели соли 2024 дар вилояти Хатлон дар ҳаҷми 3,2 миллиард сомонӣ маҳсулоти саноатӣ истеҳсол гардидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 6,2 фоиз зиёд мебошад, вале аз суръати рушди истеҳсоли маҳсулоти саноатии кишвар 3,3 банди фоизӣ кам аст.

Таъкид менамоям, ки тибқи талаботи ҳадафи саноатикунонии босуръат рушди соҳаи саноат ҳамасола бояд на кам аз 20 фоиз таъмин карда шавад.

Истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ дар шаҳру ноҳияҳои Ҳамадонӣ нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 66 фоиз, Ёвон 9,4 фоиз ва Норак 3 фоиз коҳиш ёфтааст.

Дар чор моҳи соли ҷорӣ дар вилоят 22 корхонаву коргоҳи нав таъсис ёфтааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 41 корхона кам мебошад.

Дар шаҳру ноҳияҳои Вахш, Дӯстӣ, Қубодиён, Абдураҳмони Ҷомӣ, Ҷайҳун, Панҷ, Шаҳритус, Носири Хусрав, Кӯлоб, Ҳамадонӣ, Фархор, Темурмалик, Шамсиддини Шоҳин, Балҷувон ва Норак ягон корхона ё коргоҳи нав таъсис дода нашудааст.

Дар баробари ин, аз 826 корхонаи саноатии вилоят дар ин давра 21 корхона аз фаъолият бозмондааст.

Илова бар ин, дар ин давра дар вилоят истеҳсоли хишт 33 фоиз, ресмони пахтагин 25 фоиз, семент 17 фоиз, гаҷсанг 14 фоиз, бетони сохтмонӣ 12 фоиз ва маҳсулоти дӯзандагӣ 11 фоиз коҳиш ёфтааст.

Хусусан, 34 фоиз коҳиш ёфтани истеҳсоли либоси мактабӣ ташвишовар мебошад.

Дар давраи зикршуда дар 15 шаҳру ноҳияи вилоят, аз ҷумла Вахш, Хуросон, Дӯстӣ, Ҷалолиддини Балхӣ, Абдураҳмони Ҷомӣ, Ҷайҳун, Ёвон, Левакант, Кӯлоб, Муъминобод, Шамсиддини Шоҳин, Норак, Балҷувон, Ҳамадонӣ ва Ховалинг либоси мактабӣ умуман истеҳсол нашудааст, ки андешидани чораҳои фавриро тақозо менамояд.

Бори дигар таъкид менамоям, ки имкониятҳои истифоданашудаи вилоят дар самти рушди саноат, махсусан, саноати коркард ниҳоят зиёданд, ки ҷиҳати пурра истифода намудани онҳо ташаббускории роҳбарону масъулони вилоят, шаҳру ноҳияҳои он, вазорату идораҳои соҳавӣ, ҷалби сармояи мустақими ватаниву хориҷӣ ва воридоти технологияҳои пешқадам зарур мебошад.

Ба мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоят ва шаҳру ноҳияҳои он супориш дода мешавад, ки якҷо бо Вазорати саноат ва технологияҳои нав сабабҳои барҳам хӯрдани корхонаҳои саноатӣ ва дар сатҳи зарурӣ таъмин нагардидани рушди истеҳсоли маҳсулот дар корхонаҳои саноатиро ҳамаҷониба омӯхта, ҷиҳати бартараф намудани камбудиҳои ҷойдоштаи соҳа тадбирҳои таъхирнопазир андешанд.

Ташкили корхонаҳои нави истеҳсолӣ, таъсиси ҷойҳои кории нав ва зиёд намудани суръати рушди истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ, бахусус, дар соҳаҳои коркард масъалаҳое мебошанд, ки бояд ба ҳалли онҳо диққати ҷиддӣ дода шавад.

Таъкид менамоям, ки танҳо бо ҳамин роҳ мо метавонем ҳадафи стратегӣ, яъне саноатикунонии босуръатро таъмин намоем.

Тавассути афзоиш додани истеҳсоли маҳсулоти ватанӣ, хусусан, молҳои ивазкунандаи воридот мо метавонем бозори дохилиро бо маҳсулоти хушсифат ва безарар таъмин намуда, пеши роҳи воридоти маҳсулоти пастсифат ва зараровари хориҷиро гирем.

Вале воридоти маҳсулоти ниёзи мардум ва дигар намудҳои молу маҳсулот аз хориҷи кишвар, ки барои истеҳсоли онҳо дар вилоят захираҳо фаровонанд, ҳанӯз зиёд мебошад.

Соли 2023 танҳо ба ҳудуди гумрукии вилоят чунин молу маҳсулот ба маблағи 663 миллион сомонӣ ворид шудааст, ки 23 фоизи ҳаҷми умумии воридоти вилоятро ташкил медиҳад.

Илова бар ин, ба бозори истеъмолии вилоят ин намуди молу маҳсулот тавассути гузаргоҳҳои гумрукии дигар минтақаҳои кишвар дар ҳаҷми зиёд ворид мегардад.

Такроран таъкид месозам, ки барои истеҳсоли чунин молу маҳсулот имкониятҳои васеи вилоят истифода нашуда истодаанд.

Масалан, талаботи бозори истеъмоли вилоят ба маҳсулоти макаронӣ 9 ҳазор тоннаро ташкил дода, соли 2023 дар вилоят ҳамагӣ 505 тонна истеҳсол шудааст, ки 5,6 фоизи талаботро қонеъ мегардонад.

Талабот ба собун дар вилоят 14 ҳазор тоннаро ташкил медиҳад, вале соли 2023 дар вилоят ҳамагӣ 16 тонна истеҳсол шудааст, ки талаботро умуман қонеъ намегардонад.

Ҳамзамон бо ин, талаботи бозори истеъмоли вилоят ба маҳсулоти ҳасибӣ беш аз 3 ҳазор тоннаро ташкил дода, соли 2023 дар вилоят ҳамагӣ 567 тонна ин намуди маҳсулот истеҳсол шудааст, ки 19 фоизи талабот мебошад.

Инчунин, талабот ба равғани растанӣ 42 ҳазор тоннаро ташкил медиҳад, вале дар соли 2023 истеҳсоли он дар вилоят ба 16,5 ҳазор тонна расидааст, ки ҳамагӣ 39 фоизи талаботро қонеъ мегардонад.

Талаботи вилоят ба нуриҳои минералӣ дар як сол беш аз 110 ҳазор тонна мебошад.

Соли 2023 дар вилоят 36,5 ҳазор тонна нурӣ истеҳсол шудааст, ки 33 фоизи талаботи вилоятро ташкил медиҳад.

Соли 2023 танҳо ба ҳудуди гумрукии вилоят ба маблағи қариб 110 миллион сомонӣ 22 ҳазор тонна нурии минералӣ ворид карда шудааст.

Талаботи бозори истеъмоли вилоят ба гӯшти мурғ тақрибан 20 ҳазор тоннаро ташкил дода, дар соли 2023 ин намуди маҳсулот дар вилоят 15 ҳазор тонна истеҳсол шудааст, ки 76 фоизи талаботро қонеъ мегардонад.

Талаботи вилоят ба маводи доруворӣ тақрибан 400 миллион сомониро ташкил дода, соли 2023 дар вилоят ин намуди маҳсулот ҳамагӣ ба маблағи 12 миллион сомонӣ истеҳсол шудааст, ки талаботро умуман қонеъ намегардонад.

Дар соли сипаришуда ба ҳудуди гумрукии вилоят ба маблағи 10 миллион сомонӣ маҳсулоти доруворӣ ворид гардидааст.

Ҳамчунин, қолин, шоколад, консерваи гӯштӣ ва дигар маҳсулоте, ки дар ҳаҷми миллионҳо доллар ба кишвар ворид мешавад, дар ҳудуди вилоят умуман истеҳсол намегардад.

Бинобар ин, ба мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Хатлон ва шаҳру ноҳияҳои он зарур аст, ки якҷо бо вазорату идораҳои дахлдор доир ба рушди соҳаи саноат, хусусан, саноати сабук, хӯрокворӣ, мошинсозӣ, истеҳсоли масолеҳи сохтмон ва доруворӣ тадбирҳои амалӣ андешанд.

Инчунин, ба масъалаҳои ворид намудани технологияҳои муосир ва тавассути коркарди пурраи захираҳои ашёи хоми вилоят, аз ҷумла канданиҳои фоиданок, маҳсулоти кишоварзӣ ва растаниҳои шифобахш афзоиш додани ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти содиротӣ ва ивазкунандаи воридот эътибори аввалиндараҷа диҳанд.

Бо ин мақсад зарур аст, ки Вазорати саноат ва технологияҳои нав якҷо бо дигар вазорату идораҳо ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Хатлон ва шаҳру ноҳияҳои он имкониятҳои минтақаҳои озоди иқтисодиро пурра истифода намоянд, инчунин паркҳои технологӣ ва маҷмааҳои саноативу агросаноатиро ташкил ва рушд диҳанд.

Ба роҳбарони вилоят ва шаҳру ноҳияҳо якҷо бо Вазорати молия ва Кумитаи андоз, ҳамчунин, супориш дода мешавад, ки ҷиҳати сари вақт ва пурра ҷамъоварӣ намудани андозҳо, кам кардани бақияпулии онҳо ва роҳ надодан ба қарздории музди меҳнат тадбирҳои зарурӣ андешанд.

Хотиррасон менамоям, ки дар паёми Президенти кишвар вазорату идораҳо ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ вазифадор гардиданд, ки дар ду соли минбаъда низоми пардохтҳои ғайринақдиро дар ҳамаи соҳаҳо пурра ҷорӣ кунанд.

Инчунин, супориш дода шуд, ки ба раванди рақамикунонии соҳаҳои иқтисоди миллӣ ҳамчун масъалаи муҳимтарин дар фаъолияти мақомоти давлатӣ суръат бахшида шавад.

Зеро гузариш ба низоми пурраи пардохтҳои ғайринақдӣ ва истифодаи технологияҳои рақамӣ дар фаъолияти мақомоти давлатӣ ва соҳаҳои мухталиф метавонад рушди бемайлони иқтисодии кишварро таъмин намояд.

Гузариш ба ин низом имкон медиҳад, ки роҳандозии шаффофияти амалиёти молиявӣ ва пурра ба расмият даровардани муносибатҳои иқтисодӣ, бамаротиб афзудани даромади буҷети давлатӣ, паст кардани хароҷот, баланд бардоштани ҳосилнокии меҳнат, рақобатнокии субъектҳои хоҷагидор ва беҳтар намудани сифати хизматрасониҳо, хусусан, хизматрасониҳои давлатӣ таъмин карда шавад.

Аз ин лиҳоз, роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои мамлакат вазифадоранд, ки ҷиҳати таъмини пурра ва саривақтии супоришҳои додашуда тамоми чораҳои заруриро амалӣ намоянд.

Қобили зикр аст, ки дар натиҷаи тадбирҳои аз ҷониби Ҳукумати мамлакат амалигардида вазъи муассисаҳои таълимии кишвар беҳтар гардида истодааст.

Бо вуҷуди ин, дар вилояти Хатлон як қатор масъалаҳо, аз ҷумла дар сатҳи паст қарор доштани фарогирии кӯдакон ба зинаи таҳсилоти томактабӣ ва дар сатҳи зарурӣ ҷалб нагардидани соҳибкорону сармоягузорон барои бунёди муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ ва томактабӣ ҷой доранд.

Илова бар ин, масъалаҳои дар ҳолати садамавӣ қарор доштани бинои 114 муассисаи таҳсилоти умумӣ ва таъмирталаб будани бинои 89 муассисаи таҳсилоти умумӣ, дар се баст фаъолият намудани 8 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ ва нарасидани кадрҳои омӯзгорӣ низ ҳанӯз ҳалталаб боқӣ мемонанд.

Роҳбарияти вилоят, шаҳру ноҳияҳои он ва Вазорати маориф ва илмро зарур аст, ки ҷиҳати ислоҳи саривақтии камбудиҳои мавҷуда тадбирҳои мушаххас андешанд.

Аз ҷониби мақомоти дахлдор дар асоси нақшаи муштарак рӯзи 17-уми майи соли ҷорӣ дар 3592 мактаби миёнаи кишвар санҷиши ногаҳонӣ гузаронида, раванди таълиму тарбия ва дар дарсҳо ҳозир будани омӯзгорону хонандагон мавриди омӯзиш қарор дода шудааст.

Дар вилояти Хатлон 1333 муассисаи таҳсилоти миёна санҷида шуда, маълум гардид, ки 39 ҳазор хонандагон дар дарсҳо бе ягон сабаб иштирок надоранд.

Ҳамчунин, 12 ҳазор хонанда бе воситаҳои таълимӣ, яъне китобу дафтар ва дигар ашёи хониш, қариб 12 ҳазор хонанда бо либосҳои ғайримактабӣ ба дарс омадааст.

Аз шумораи умумии омӯзгорон 810 нафар дар машғулиятҳо бесабаб ҳузур надоштанд, 617 омӯзгор бидуни омодагӣ ва 744 омӯзгор бо намуди зоҳирии номуносиб ба муассисаҳои таълимӣ ҳозир шудаанд.

Ҳоло дар муассисаҳои таълимии вилояти Хатлон 811 омӯзгор, аз ҷумла 415 муаллими фанҳои дақиқ ва 396 муаллими фанҳои гуманитарӣ намерасад.

Айнан чунин ҳолат дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилояти Суғд, шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ, аз ҷумла гурӯҳи ноҳияҳои водии Рашт ошкор шудааст.

Аз вазири маориф ва илм, роҳбарони вилоятҳо, аз ҷумла вилояти Хатлон ва ҳамаи шаҳру ноҳияҳо қатъиян талаб карда мешавад, ки барои бартараф кардани ҳолати зикршуда чораҳои фаврӣ андешанд ва аз натиҷааш дар муҳлати ду ҳафта ба Ҳукумати мамлакат ҳисобот диҳанд.

Дар соҳаи тандурустии вилоят низ як қатор мушкилоти ҳалталаб, аз ҷумла норасоии 720 табиб, ба талабот мутобиқ набудани бинои баъзе муассисаҳои тандурустӣ ва кам будани воситаҳои нақлиёти тиббӣ мушоҳида мегарданд.

Ба роҳбарияти вилояти Хатлон ва шаҳру ноҳияҳои он супориш дода мешавад, ки якҷо бо Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ барои бартараф кардани камбудиҳои ҷойдошта чораҳои қатъӣ андешанд.

Ҳозирини гиромӣ!

Бо мақсади истиқболи сазовори ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатӣ дар кишвар бунёду барқарорсозии 28 ҳазору 435 иншооти таъиноти истеҳсоливу иҷтимоӣ, аз ҷумла 6 ҳазору 260 иншоот дар вилояти Хатлон ба нақша гирифта шудааст.

Ба ҳолати 10 майи соли ҷорӣ дар саросари кишвар бештар аз 11 ҳазор иншооти ҷашнӣ ба истифода дода шудааст, ки 39 фоизи нақшаро ташкил медиҳад.

Дар вилояти Хатлон 2809 иншоот мавриди истифодабарӣ қарор дода шудааст, ки ба 45 фоизи нақшаи пешбинигардида баробар мебошад.

Иҷрои нақша дар як қатор шаҳру ноҳияҳо, аз ҷумла Кушониён аз ҳисоби миёнаи иҷрои нақша дар вилоят 38 фоиз, Ёвон 29, Ҷайҳун 23, Муъминобод 25, Кӯлоб 23, Данғара 25, Шамсиддини Шоҳин 34 ва Балҷувон 37 фоиз кам мебошад.

Ба роҳбарияти мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоят ва шаҳру ноҳияҳои кишвар ва вазорату идораҳое, ки масъули иҷрои корҳои ободониву созандагӣ ба муносибати 35-солагии истиқлоли давлатӣ дар шаҳру ноҳияҳои кишвар таъин гардидаанд, супориш дода мешавад, ки барои иҷрои саривақтӣ ва босифати нақшаҳои пешбинигардида, инчунин, риояи меъёрҳои қабулшудаи сохтмон ва санъати баланди меъморӣ чораҳои мушаххас андешанд.

Бо истифода аз иштироки роҳбарону фаъолони вилояти Хатлон, раисони Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилояти Суғд ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ мехоҳам як нуктаи муҳимро таъкид намоям.

Ҳамаи шумо барои бартараф кардани камбудиҳое, ки рӯзи 9-уми март дар мулоқоти Роҳбари давлат бо намояндагони аҳли ҷомеа ва ходимони динӣ баён гардиданд ва нақшаи чорабиниҳои дар асоси он тасдиқшуда масъулияти шахсӣ доред.

Зеро роҳбариву сарварии ин ё он шаҳру ноҳия ё ҷамоати шаҳраку деҳот ба зиммаи шумо гузошта шудааст.

Яъне шумо вазифадор ҳастед, ки мардумро сарварӣ кунед, мушкилоту масъалаҳои ҳаёти сокинони шаҳру ноҳияҳоро сари вақт ҳаллу фасл намоед, пеш аз ҳама, худатон ташаббускору намунаи ибрат бошед ва фаромӯш накунед, ки мардум ба шумо мувофиқи рафтору гуфторатон баҳо медиҳанд.

Дар суханронии худ рӯзи 9-уми март қариб тамоми масъалаҳои ҳалталаби ҷомеа, равандҳои номатлубу хатарнок барои сулҳу субот, оромиву осоиши мардуми кишвар ва роҳҳои бартараф кардани онҳоро баён намудам.

Шумо бояд дар ҳалли ин масъалаҳо пешсаф бошед, муросокориву дурӯягӣ ва бетарафию бепарвоӣ накунед.

Сабақи талхи бетарафиро мардуми кишвар ва аз ҳама зиёд сокинони вилояти Хатлон аз сар гузарониданд.

Мову шумо бояд ҳамеша шукронаи сулҳу оромиро ба ҷо оварем, мардум, аз ҷумла ҷавононро ба роҳи дуруст ва ободкориву созандагӣ ҳидояту роҳнамоӣ кунем.

Барои иҷрои вазифаҳои гузошташуда ва амалӣ намудани ҳадафу нақшаҳои созанда ба ҳамаи сокинони вилоят ва ба шумо – роҳбарону фаъолони вилоят барори кор мехоҳам.

Саломат бошед!

 
 

Чоп намудан E-mail

Шиносоӣ бо рафти сохтмони меҳмонхонаи муосир дар маркази ноҳияи Данғара

Шиносоӣ бо рафти сохтмони меҳмонхонаи муосир дар маркази ноҳияи Данғара 24.05.2024

Бегоҳии рӯз Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба мавзеи сохтмони меҳмонхонаи муосир дар маркази ноҳияи Данғара ташриф оварда, бо рафти корҳои аввалия барои бунёди ин иншоот, ки аз 16 ошёна иборат хоҳад буд, шинос шуданд.

Тавре аён гардид, зербинои заминии меҳмохона бунёд ёфта, омодагӣ ба идомаи сохтмон ҷараён дорад.

Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба масъулин дастур доданд, ки суръати сохтмон тезонда шуда, ҳамчунин ба сифати корҳо таваҷҷуҳи ҷиддӣ зоҳир карда шавад.

Хотиррасон бояд намуд, ки сохтмони ин меҳмонхонаи муосир иқдоми соҳибкорони маҳаллӣ аст. Онҳо азм доранд, ки дар ободонии ноҳия, бунёди заминаи ҷалби сайёҳону меҳмонони дигар ва муҳайёсозии ҷойҳои нави корӣ саҳмгузор бошанд.

Чоп намудан E-mail

Мулоқот бо узви Ассамблеяи миллии Ҷумҳурии Корея Ю Донгсу

Мулоқот бо узви Ассамблеяи миллии Ҷумҳурии Корея Ю Донгсу 24.05.2024

24 май дар ноҳияи Данғараи вилояти Хатлон Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон узви Ассамблеяи миллии Ҷумҳурии Корея Ю Донгсуро ба ҳузур пазируфтанд.

Дар рафти мулоқот масоили таҳкиму густариши муносибатҳои ҳамкории ду кишвар баррасӣ гардид.

Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон меҳмони олимақомро ба Тоҷикистон хайрамақдам гуфтанд.

Ҳар ду ҷониб аз ҳолати феълии робитаҳои Тоҷикистону Корея изҳори қаноатмандӣ намуданд.

Зимни мулоқот рушди ҳамкорӣ дар соҳаҳои муҳими сиёсӣ, байнипарлумонӣ, иқтисодию тиҷоратӣ ва фарҳангию гуманитарӣ муҳокима гардид.

Таъкид шуд, ки бунёди корхонаҳои истеҳсоли зарфҳо ва пластинаҳои офтобӣ дар Минтақаи озоди иқтисодии “Данғара”, ки имрӯз барои сохтмони онҳо санги асос гузошта шуд, оғозбахши марҳалаи нави рушди ҳамкорӣ хоҳад гардид.

Ҷонибҳо зимни вохӯрӣ инчунин масоили мубрами минтақавию ҷаҳониро баррасӣ намуданд.

Чоп намудан E-mail

Оғози сафари давлатии Президенти Ҷумҳурии Узбекистон муҳтарам Шавкат Мирзиёев ба Ҷумҳурии Тоҷикистон

Оғози сафари давлатии Президенти Ҷумҳурии Узбекистон муҳтарам Шавкат Мирзиёев ба Ҷумҳурии Тоҷикистон 18.04.2024

18 апрел маросими истиқболи расмии Президенти Ҷумҳурии Узбекистон дар майдони Қасри миллат, ки ба хотири пазироии меҳмони олиқадр идона оро ёфта буд, баргузор гардид.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Президенти Ҷумҳурии Узбекистон муҳтарам Шавкат Мирзиёевро самимона истиқбол гирифта, ба болои шоҳсуфаи фахрӣ даъват намуданд.

Маросими истиқбол бо гузориши командири қаровули фахрӣ, садо додани сурудҳои миллии ду кишвар, гузаштани сарони давлатҳо аз назди сафи қаровули фахрӣ, арзи эҳтироми меҳмони олимақом ба Парчами давлатии Тоҷикистон, шиносоӣ бо ҳайатҳои расмии ду ҷониб ҷараён гирифта, бо қадамзании мутантан гузаштани ҷузъу томҳои қаровули фахрӣ аз назди сарони ду давлат анҷом ёфт.

Ҳамчунин ба ифтихори ташрифи давлатии Президенти Ҷумҳурии Узбекистон аз тупхонаҳо 21 маротиба шиллик паронда шуд.

Чоп намудан E-mail

Истиқболи Президенти Ҷумҳурии Узбекистон Шавкат Мирзиёев дар Фурудгоҳи байналмилалии Душанбе

Истиқболи Президенти Ҷумҳурии Узбекистон Шавкат Мирзиёев дар Фурудгоҳи байналмилалии Душанбе 18.04.2024

18 апрел Президенти Ҷумҳурии Узбекистон муҳтарам Шавкат Мирзиёев бо сафари давлатӣ ба Тоҷикистон ташриф оварданд.

Дар фурудгоҳи байналмилалии Душанбе меҳмони олимақомро бо нишони эҳтирому самимияти олӣ ва ҳусни ҳамсоягиву бародарӣ Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон истиқбол гирифтанд.

Ба хотири пазироии сазовори меҳмони олимақом - Сарвари давлати дӯсту ҳамсояи Узбекистон майдони фурудгоҳ бо аксҳои Сарони давлатҳо, шиорҳо ва парчамҳои давлатии Тоҷикистону Узбекистон идона ороста шуд.

Ҳамчунин шумораи зиёди ҷавонону наврасони кишвар бо гулу парчамҳои ду кишвари дӯст ва бо шиорҳои тараннумгари дӯстии халқҳо меҳмони олиқадрро пазироӣ намуданд. 

Зимни суҳбати хосае, ки байни сарони давлатҳо дар фурудгоҳ сурат гирифт, Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Президенти Ҷумҳурии Узбекистон муҳтарам Шавкат Мирзиёевро ба Тоҷикистон самимона хайрамақдам гуфтанд.

Изҳори боварӣ карда шуд, ки натиҷаҳои сафари давлатӣ барои таҳкиму тавсеаи ҳамкорӣ, дӯстӣ, муносибатҳои шарикии стратегӣ ва ҳампаймонии кишварҳо мусоидат хоҳад кард.

Чоп намудан E-mail